Eğitim harcamaları vatandaşın belini büküyor

Artan pahalılığa rağmen, TUİK’in enflasyon verilerini düşük göstermeye çalıştığını, bu duruma anlam vermenin mümkün olmadığını dile getiren Iltar, “Türkiye çok ciddi bir kriz ve pahalılıkla karşı karşıya. Bu pahalılıktan eğitim de ne yazık ki nasibini aldı. Velilerin çocuklarına geçen yıl yaptığı harcama ile bu yıl yaptığı harcama arasında ciddi farklar var. Ama her ne hikmetse, Türkiye İstatistik Kurumu, bu pahalılığı göz ardı etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.

“İLKOKULA BAŞLANGIÇ HARCAMASI BİN LİRAYI GEÇTİ”

Eğitim İş Sendikası’nın eğitim harcamaları raporundan bilgiler de aktaran Iltar,  “17 Eylül 2018 tarihinde okulların açılacak olması ile birlikte, birçok ailenin bütçesine, okula başlangıç giderleri ağır bir yük getirecektir. Eğitim İş Sendikası olarak yaptığımız araştırma, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselere başlayacak öğrencilerin okula başlangıç maliyetlerini objektif olarak ortaya çıkarmıştır. Araştırma sosyo-ekonomik düzeyi farklı üç bölgede yapılmıştır. Eğitim İş Sendikası olarak piyasadaki ürünlerin reel verileri üzerinden yaptığımız araştırma, okula başlayan bir öğrencinin veliye getirdiği yükü tüm gerçekliği ile ortaya çıkarmıştır. Yapılan araştırmaya servis, öğle yemeği, kıyafet, kırtasiye, çanta, ayakkabı giderleri de dâhil edilmiştir. 2018-2019 eğitim öğretim yılında; Okulöncesi eğitime başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1052,66 TL’dir. Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı %35,20'dir. İlkokul 1 inci sınıfa başlayan bir öğrencinin başlangıç gideri 1624,50 TL’dir. Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı %27,16'dır. Ortaokula başlayan öğrencinin başlangıç gideri 1700,78 TL’dir. Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı %34,23'dir. Liseye başlayan öğrencinin ise 1829,98 TL’dir. Geçtiğimiz yıla göre, artış oranı %22,03'tür” diye konuştu.

“ARTIŞ ALT GELİR GRUBUNUN BELİNİ BÜKÜYOR”

Tüm eğitim kademelerindeki fiyat artışının yüzde 29,65 olduğuna dikkat çeken, Eğitim İş Antalya Şube Başkanı Fatin Iltar, okula başlangıç giderlerinin, alt gelir grubundaki vatandaşın belini büktüğünü söyledi.  Bütçeleri sarsılan ailelerin zor durumda kaldığına vurgu yapan Iltar, eğitim harcamalarındaki artışın,  gıda harcamalarındaki artıştan kaynaklandığını da sözlerine ekledi. Eğitim İş Antalya Şube Başkanı Fatin Iltar, “Gıda maddelerinde yaşanan artış eğitim harcamalarına da yansımıştır. Asgari ücretle yaşamını devam ettiren bir aile, ilkokula okula başlayan çocuğu için bir aylık maaşını, en düşük memur alan kişi ise maaşının yüzde 57,20’sini ilkokula başlayan çocuğu için harcamak zorunda kalacaktır. Yaptığımız bu araştırma da, belirtilen rakamlar içerisinde, okula zorunlu alınan bağışlar, sınıfların dizaynı için toplanan paralar, velilerin çocuklarına verdikleri harçlıklar bulunmamaktadır. Yasa dışı yollardan bağış adında alınan bu ücretleri de eklediğimizde, özellikle alt ve orta gelir düzeyindeki ailelere, okul giderleri ciddi bir yük olacaktır. Sabit ve dar gelirli ailelerin bu yükün altından kalkması çok zordur” ifadelerini kullandı.

“EĞİTİM, EŞİT VE ÜCRETSİZ OLMALI”

Yaşanan durumdan dolayı duyduğu üzüntüyü dile getiren Iltar, devletin temel eğitimi vatandaşlara eşit ve ücretsiz verilmesi gerektiğinin altını çizdi. Sosyal devlet olma anlayışının bunu gerektirdiğine vurgu yapan Eğitim İş Antalya Şube Başkanı Fatin Iltar; “ Anayasanın 42’nci maddesine göre, temel eğitim, tüm vatandaşlarımıza eşit ve parasız olmalıdır. Sosyal Devlet anlayışı gereği, ülkemizdeki tüm çocuklara eşit şart ve olanaklarda eğitim almalarını sağlayacak ortamlar hazırlamalıdır. Bir yandan okula başlama maliyetleri artarken, diğer yandan Devlet okullarında niteliğin düşmesi nedeniyle özel okullara olan oran artmıştır. Veliler özel okullara neredeyse zorunlu olarak kayıt yaptırmaktadır” şeklinde eleştirilerini sürdürdü.

“EĞİTİM, PARASIZ OLMAKTAN ÇIKTI”

AK Parti iktidarının eğitim politikalarına eleştirilerde bulunan Iltar, TUİK’in artan eğitim harcamalarına kayıtsız kaldığını, artan harcamaları araştırma kalemine yansıtmadığını öne sürdü.  “Okula başlangıç maliyetlerindeki artışın yanı sıra, ülkemizdeki adaletsiz gelir dağılımı eğitim harcamalarına da yansımıştır. AKP’nin iktidara gelmesi ile kamusal eğitim anlayışından uzaklaşılmaya başlandığı tüm kamuoyu tarafından biliniyor. 4+4+4 modeli ile bu süreç hız kazandı. Son veriler özel öğretim okullarında okuyan öğrencilerin %15 – 20 lere doğru ulaştığı görülmektedir” diyen Fatin Iltar,  eleştirilerini şu ifadelerle devam ettirdi: “4+4+4 düzenlemesi öncesi 2011-2012 eğitim öğretim yılında 4 bin 664 özel okulda 535 bin 788 öğrenci eğitim görürken, geçtiğimiz yıl 9 bin 581 özel okulda, 1 milyon 174 bin 409 öğrenci eğitim görmüştür. Bu yıl ise 9 bin 555 özel okulda 1 milyon 204 bin 963 öğrencinin eğitim göreceği tahmin edilmektedir. 4+4+4 süreci sonrasında özel okul sayısında yüzde 204 artış meydana gelmiştir. Anayasal bir hak olan temel eğitim parasız olmaktan çıkmıştır.2011 yılından bu yana ortaokul düzeyinde ailelerin harcamalarında %143 oranında bir artış gerçekleştiği görülmektedir. Bilindiği gibi ülkemizde zorunlu eğitim 12 yıldır. TÜİK verileri, lise düzeyinde eğitim harcamalarının dörtte birinin velinin üzerinde olduğunu ortaya koymuştur.  2011 yılından bu yana genel ortaöğretimde devlet harcamalarında %84,72, ailelerin harcamalarında ise %172,87 oranında bir artış gerçekleştiği görülmektedir. Birleşik Kamu İş Antalya Temsilciliği olarak Sayın Bakanımızın Şikâyet merci değil, Milli Eğitim Bakanı olduğunu hatırlatmak isteriz” (Haber: Eyüp KOÇAK)