Tuğçe Öztürk Almaç / Avukat

Arabuluculuk hem bu yolu seçenler hem de arabulucular için bir değer atfedilmiş kıymetli bir yöntemdir. Kişiler arabuluculuk yoluna başvurarak uyuşmazlıklarını barışçıl bir yolla çözme konusunda büyük bir adım atmış sayılırlar. Arabuluculuk aslında bir tercihten ziyade olaylara bakış açımızı gösterir. Herhangi bir olayda yazılmış kuralların üstünden mi geçmek istersiniz yoksa kuralları kendi istekleriniz doğrultusunda yeniden yazmak mı?

 

Vereceğiniz cevap çözüm yolu konusunda tarzınızı da tanımlar. Size ne kadar değer verilmesini istersiniz, ya da bu değeri siz mi belirlersiniz? Bu ve benzeri birçok soru ve sorunun çözümü arabuluculuk sürecinde gizlidir. Tarafların birbirlerine saygı duyması ve kendi kararlarını alma konusunda yetkinleşmesi arabuluculuk sürecinde olgunlaşmaktadır. Aile hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklar ise şiddetli gerilimin hâkim olduğu sancılı uyuşmazlıklardır. Mahkeme kanalı ile sonucu aranan uyuşmazlıklarda çoğu zaman ilişki geri dönülemez şekilde sona ermektedir. Belki de başta konuşulmayan ucu açık sorunların yeniden tanımlanmaya ihtiyacı vardır. Cevapların mediation therapy yani arabuluculuk terapi işbirliğinde aranması gerekir.

 

Çekişmeli boşanan eşleri düşünün. Boşanmaya giden süreçte aldatma olgusu olabilir, aileler iki kişilik evlilikte fazla yer kaplayabilir, karşılıklı diyalog artık sürdürülemiyordur, ya da benzeri sebepler. Hâlbuki arabuluculuk süreci zayıf olan taraflara dahi kendini ifade etmesi için çokça fırsat sunar. Kazanılabilir ve sürdürülebilir ilişkilerin büyük bir mimarıdır arabuluculuk. Kaldı ki bunu çoğu zaman eşler kendi aralarında halleder ve üçüncü bir kişiye ihtiyaç duymazlar. Eşlerin yetersiz kaldığı, objektif bakamadığı durumlarda ise devreye konunun uzmanları girecektir. Arabulucu ve terapistler…

Arabuluculuk karar verme yetkisinin kişinin kendi iradesinde ve kendisinin de bunun farkında olmasıdır. Bu, kişiler için bir yetişkinlik düzeyidir. Bazen eşler evlenmelerine rağmen yetişkinlik düzeyine ulaşma konusunda başarılı olamayabilirler. Bu düzeye ulaşamayan eşler açısından arabulucu karar alma mekanizmasını işler hale getirmesi açısından taraflara yardımcı olur, ama hiçbir zaman onlar adına karar almaz. Arabulucunun buradaki görevi tarafların içinde bulundukları duygusal tepkilerden dolayı göremedikleri ya da hatırlayamadıkları yetişkinliklerini onlara hatırlatmaktır. Zira arabulucu tarafsız üçüncü kişidir. Asla taraf olamaz ve kendini uyuşmazlık konusu ile bağdaştıramaz. Bu etik ilkelerden en önemlisidir. 

 

Mediation Therapy yani arabuluculuk ve terapi işbirliği kurumunun en değerli tarafı, tarafların birbirlerine özerklik tanıyarak sonraki süreçteki davranışları konusunda barışçıl şekilde karar alabilmeleridir. Boşanma hâlihazırda gerek erkek gerek kadın açısından sarsıcı, mevcut statükoyu değiştirici bir süreçtir. Kişi öncesinde verdiği karardan pişmanlık duyarken üstüne bir de velayet nafaka gibi bir sürü sancılı süreç girer. Bu süreci mahkeme kapılarında kavga gürültü ile mi bitirmek istersiniz yoksa karşılıklı konuşarak dostça mı? Eğer cevabınız karşılıklı diyalog ve barış kelimelerinden yana ise kendinizi ifade edebileceğiniz bir sürece doğru ilerliyorsunuz demektir.

 

Danışmanlık ve terapi almak tarafların stres düzeyini azalttıkça sürece daha aktif katılmalarını ve müzakerelerde başarılı olmalarını sağlar. Diğer yöntem ise oldukça karmaşıktır ve acılıdır. Gelin biz barıştan yana olalım ve hayatımızdaki en önemli konulardan biriyle ilgili diyalogu tercih edelim. Şimdi, dahasını öğrenmek isteyen herkes için her hafta burada olacağım. Farklı düşünseniz bile karşılıklı diyalogdan vazgeçmeyin…