Raziye Gök Aktaş

Enflasyon canavarının acımasızlığından her kesim nasibini alıyor.

En çok da asgari ücretli çalışan ile emekliler enflasyon canavarından yüksek payını alıyor.

Geçenlerde yerel bir alış veriş merkezine bir kaç parça  ürün almak için  girmiştim.

Ödeme aşamasında bir ürünün barkodu olmadığı için kasa görevlisi, avm çalışanı güvenlik görevlisinden ürünün barkodunu öğrenmesini istedi. Aldığım ürünlerden bir tanesine hediye paketi olsun istedim. İlgili çalışan buna uygun hediye paketimiz yok derken güvenlik görevlisi çalışan hemen geldi ve “olur mu hiç, hemen hediye paketi yapalım sizi biraz bekleteceğiz” dedi ve diğer çalışana “sen koş şuradaki hediye paketlerinden bir tane getir” dedi. O arada kasa görevlisi güvenlik görevlisine aşağıdaki bir personelin gelmesi için anons gerektiğini söyledi, tabi bunu da güvenlik görevlisi anons etti.  Bir müşteri bir ürünün yerini sordu buna da güvenlik görevlisi cevap verdi. Oysaki, avm de bir çok çalışan vardı. Neden güvenlik görevlisi tüm işleri kendisi yapması gerekiyormuş, tüm işe yetişmesi gerekiyormuş gibi davranıyordu. Düşünme  kendisine sor soruları dedim kendi kendime. “Pardon, öncelikle size bravo çok çözümcüsünüz Ancak, göreviniz olmadığı halde  neden tüm işe siz koşuyorsunuz.” “ Hanımefendi, bir çok çalışanımız yeni bilmiyorlar ve benim  kiram oldu 25bin ben emekli bir çalışanım, eşim çocuklar çalışıyor ancak yine de yetirmekte zorlanıyoruz işimi kaybetmek  istemiyorum“ dedi

Hem emekli olup hem de çalışmak zorunda kalan bir çok vatandaşımız var.

Aslında emekli olunca biraz rahat ederim diye yıllarca çalışan bir çok kişi, emekli olduktan sonra da çalışırım demiyorlardı. 

Çalışırken maaşlarından kesilen yüksek orandaki sgk primlerine katlandılar ki, yaşlılıklarında aldıkları emekli maaşları ihtiyaçlarını karşılasın, torunlarına bayram harçlığı verebilsinler.

Geçen bayram bir bayram ziyareti yaptığımız evde karşılaştığımız bir ailenin 6 yaşındaki çocuğu dedesine “ ya dede versene 200 lira sanki sen veriyorsun ver işte “ dediği aklıma geldi.

Çocuğun nazarında bayram harçlığını dedesi mi veriyordu?  

Torunlar bayram harçlığı alabilmek için, Cumhurbaşkanının açıklayacağı emekliye verilecek bayram ikramiyesi tutarının ne olacağını merakla bekler oldu.

Her yıl olduğu gibi bu yılda Cumhurbaşkanın imzası ile TBMM emekliye verilecek ikramiye tutarı belirlenmiş oldu.

Güvenlik görevlisinin durumu içerisinde olan bir çok çalışan emeklilerimiz var.

Emekliler, Çalışırken emekli olunca çalışmak istemiyorum demişse de, maddi kaygı ile  çalışma zorluklarının üstesinden gelebilmek için var güçleri ile çalışmak zorunda bırakılmış durumdalar.

Önümüzdeki yıllarda yaşlı barınma evlerinin sayısının artması gerekecek.

Antalya da oturan bir emeklinin merkezi ilçelerde bir mahallede 2+1 giriş kat bir dairede oturduğunu varsaydığımız durumda ödeyeceği kira bedeli 15.000- TL den az değildir.

Emeklilerimizin, asgari ücretli çalışanlarımızın, zayıf gelirli tüm vatandaşlarımızın  en önemli sorunları kira enflasyonu sorunudur. Bu kira sorununa emekliler nezdi ile bir bakalım.

Bakınız; 2024  yılında kira enflasyonu 2005 yılına göre, %38,03 oranında arttı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın SGK yayınlanmış verilerine göre;

Aralık 2024 sonu  toplam 16.677.617 kişi  (9.852.343 Erkek, 6.825.274 kadın) emekli.

Aralık 2024 sonu prim gelirleri: 2.810.531.587- emekli aylık ödemeleri: 2.667.846.296BinTL, sağlık ödemeleri: 980.869.814-BinTL olmakla  ödemeler toplamı: 3.648.716,110BinTL, prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık ödemelerini karşılama oranı %77,0.

Aralık 2024 sonu en düşük emekli aylığı 4a : 13.633,80TL,  4b: 9.610,70 TL, 4c: 16.910,50 TL,

Aralık 2005 sonu en düşük emekli aylığı 4a: 449,80- TL, 4b: 232,10-TL, 4c: 577,00TL

Aralık 2024 de asgari ücret net tutarı: 17.002,12-TL

Aralık 2005 de asgari ücret net tutar: 380,46

Tüik  verilerine göre; kira enflasyonu  2005 yılında %20,48 , TÜFE %7,72 dir.

Tüik Aralık 2024 verilerine göre; kira enflasyonu  %58,51, TÜFE % 44,38 ve

2025/1 %42,12, 2025/2 %39,05 dir.

Tüik’e karşı açılan dava da tanık olarak gösterilmiş Tüik eski başkanı Birol Aydemir uzman sıfatı ile verdiği yazılı beyanında  “Emekliler 3 kat daha fazla alacakken,  %31 lik zam Tüik tarafından engellendi “beyanı Tüik e karşı mevcuttaki güvensizliği yükseltmiş oldu.

2024 yılında 2005 yılına göre 20 yılda 4a emekli taban aylığı 0,38 oranında, 4b emekli taban aylığı 0,04 oranında , 4c emekli taban aylığının da 0,53 oranında azalmıştır.

Emekli taban aylığı asgari ücretin oldukça altında kalmıştır ki her yıl Cumhurbaşkanı kararı ile  emekli aylıklarına ek ödeme gelmektedir. Bu ek ödeme ile taban aylık 2024 yılında 12500- TL idi, 2025 yılında ise, 14469 TL olarak belirlenmiştir.

2025 yılında emekliye 1000- TL  artışla 4.000- TL bayram ikramiyesi verileceği ilan edildi.

Ancak, yine de emeklinin sadece barınma gideri için bile bu tutar yetersiz kalmıştır.

2005 yılında kira enflasyonu %20,48 iken, 2024 yılında kira enflasyonu %58,51 e yükselmiştir.

20 yılda gelinmiş noktada,  emeklinin en önemli sorunu barınma sorunudur.

RAZİYE GÖK AKTAŞ