Ergün Efe

 Merak bir çok canlıda bulunsada bilinçli bir şeklide merak etme ile beraber ‘keşfetme yetisi’ sadece insana mahsus bir durumdur. Onun içindir ki, baskılanan akıl tabiatı gereği üretemez. 

 

Bu sebepten, özgürlükçü olmayan idareler insanların gelişmesinde, icad bulmasında, artıdeğer v.s. üretmesinin önünde ki en büyük engeldir. Gelişmeye kapalı idare biçimleri insanlar aynılaştıkça daha sağlıklı bir kamu düzeni tesis edilebileceğini sananlar, oysa o tür idare biçimleri tarihler boyu tam tersine sebep olmuşlardır. 

 

Tarihte insanın yaratılış esasına, tabiat esasına karşı hangi idare biçimi savaş açmış ise, insanlarının başına eninde sonunda bela olmuşlardır.

 

Bu hataya en çok düşenler prensibin, disiplinin hukukun hem özelde hem de kamuda tesis etmenin ancak korku ve şiddet yolu ile sağlanabileceğini sanan anlayışlardır.

 

Her insan özgür olmak ister, ancak bunun için her insan bedel ödemeye de hazır mıdır? Tarih bize göstermiştir ki, insanlar özgürlüğü için bedel ödemek zorunda olduklarında daha temkinlidir. Oysa, ‘özgürlük’ insana sadece haklar vermez, sorumluluklar da yükler! 

 

‘Özgürlük’ bireylerin yeri geldiğinde bedel ödemeye de hazır olması gereken bir kavramdır. Ve özgürlük sadece kendi haklarının peşine koşmakta değildir, kendisi gibi düşünmeyenlerin haklarına da (insancıl sınırlar içinde kaldıkları müddet) saygı gösterebilme erdemliğidir. 

 

Sürüden biri olmak biz insanlarda “Daha korunaklıyım” gibi bir his versede, bayram vakti geldiğinde her koyunun da potansiyel birer kurban olabilceğini de hiçbirimiz unutmaması gereken bir gerçektir. 

 

‘Sınırsız özgürlük’ diye bir şey pratikte hiç olmamış, yoktur, olamaz da. Nitekim hepimiz sosyal varlıklar olduğumuzdan etik değerler söz konusudur, lakin bu sınırı olabildiğince şeffaflaştırmak kamu yararınadır.

 

Esasen her insan sadece yaşadığı sistemin ona sunduğu kadar özgürdür. Bu yüzden insanlar için içinde yaşadığı ‘sistem’ o sistemi yöneten liderden çok daha önem arzetmesi gerekir.

 

ergunefe@live.de