Teleferik hazası sonrası mühendislerden genel değerlendirme

Makine Mühendisleri Odası Antalya Şubesi’nde gerçekleştirilen toplantıya TMMOB Makine Mühendisleri Odası Antalya Şube Yönetim Kurulu adına Prof. Dr. İbrahim Atmaca ve TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Antalya Şube Yönetim Kurulu adına Şaban Tat katıldı.                

“Ruhsat aşamasında bir teleferik tesisinin teknik özelliklerinin, bakım ve tesis operatörlerinin yeterliliği ve sistem donanımlarının uygunluğu TÜRKAK’ dan akredite A tipi muayene kuruluşları tarafından verilmektedir. Ruhsat aşamasında var olan uygunluğun sürekliliği ancak bakım ve periyodik kontrollerin eksiksiz yapılması ile mümkün olacağı gözden kaçmamalıdır.   

Teleferik gibi tesislerin bakımlarının ve kontrollerinin TS EN 1709 standardına göre yapılması gerekmektedir. Bu standartta tüm aksamlar ile ilgili kontroller belirtilmiştir. Bu tesislerin yapılması gereken aylık rutin bakımları dışında imalatçı firmanın belirlemiş olduğu dönemlerde yıllık ağır bakımları da yapılmalıdır. Hatta tesisin her gün çalışma öncesi ön kontrolleri de tesis operatörleri tarafından yapılması gerekmektedir. Ayrıca “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” gereği TS EN 1709 standardına göre kablolu taşıma tesisatlarının yılda 1 kez periyodik kontrolü de yapılmak zorundadır.

Yukarıda sıralandığı şekliyle bakımları ve standartlara göre belirlenmiş kullanım periyotlarını aşması durumunda tahribatsız muayeneleri ilgili uzmanlar tarafından yapılmış bir tesiste, zorunlu periyodik kontroller ile de denetlenmesi durumunda kaza riski en alt düzeye düşmektedir” denildi.

Öte yandan, tesise özel bu durumlar haricinde genel uyarıları da tekrarlayan heyet bu uyarıları ise şöyle sıraladı:

“Bu tesislerin periyodik kontrolleri ile birlikte, standartlarda belirtildiği gibi özel malzeme muayenelerini içeren tahribatsız muayeneleri de belirtilen süreler çevriminde yapılmalı ve bu durum denetlenmelidir.

Periyodik kontroller başta olmak üzere, kamusal durumu ilgilendiren kontrol mekanizmaları piyasanın insafına bırakılmamalı, bu denetimler kamusal alanda hizmet veren akredite kurumlar tarafından gerçekleştirilmelidir.

Tesislerin bakım ve kontrollerini gerçekleştiren mühendisler ilgili meslek odasından gerekli eğitimi almış ve belgelendirilmiş olmalı, bu durum meslek odalarınca gözetim altında tutulmalıdır.

Birçok kaldırma-iletme makinasının periyodik kontrolünün kim tarafından yapılacağına dair bir mevzuat mevcuttur. Ancak teleferik gibi yoğun mekanik ve elektriksel yoğunluğa sahip tesislerin periyodik kontrolünde görev alacak personelin niteliği ve bunun kontrolü konusunda bir mevzuat mevcut değildir. Bu tesislerin periyodik kontrolü için de sicili ilgili odaları tarafından tutulan ve odaları tarafından eğitilip belgelendirilmiş mühendisler eliyle bir görevlendirme ile yapılması için gerekli düzenlemeler acilen yapılmalıdır.

Lunapark, tema park gibi özellikle yaz aylarında yoğun tercih edilen eğlence tesislerinde de riskli makinalar mevcuttur. Bu cihazların bakım periyotları titizlikle takip edilmeli, periyodik kontrollerinin yapılması konusunda hassas davranılmalıdır.

Günden güne elektrik yoğunluğunun arttığı bu tesislerde, istenmeyen yangın kazalarının önlenmesi için yangın koruma röleleri ve diğer yangın algılama ve otomatik söndürme sistemlerinin bulunması gerekmektedir. Ayrıca, bu sistemlerin düzenli olarak kontrol edilip çalıştırılması da önemlidir.”

HABER: EROL YILDIZOĞULLARI