Raziye Gök Aktaş

Antalya’lılar çok iyi bilirler ki, eski yıllarda denize yakın yerler hayvan otlatılan yerler olduğundan verimsiz görülerek kızlara verilirmiş.

Çocukluğumda  kapı önünde konuşan komşu teyzeler oğullarına “oğlum  Alanya’dan,  Kumluca’dan bir gelin getirir inşallah  “ dediklerine de tanık olmuşumdur.

Dedem Aksu’nun Diştaş (şimdiki adı Altıntaş) muhitinde hayvanlarını otlatır,  kopak çayından susuzluklarını giderirdi. Biz diştaş mevkiinde  dolaşırken dedem “n’olcak buralarda hayvan otlatmaktan başka bir şey  olmaz“ demişti. Çok şey oldu oralarda.

Deniz manzaralı evler, villalar, işyerleri, …..

Bir Antalya’lı olarak denize nazır bir evde oturmayı hiç arzulamadım.

Şehrin yapılaşmasında, nefes almasında ciddi olumsuzluklar yaratmasına rağmen   denizin dibinde, deniz manzaralı evlerde oturmak sanki bir yarış haline geldi.

Antalya’da deniz manzaralı evlerde oturmak için bildiğim kadarıyla en az 80milyon ödemeniz gerekir.

Bir memur maaşı, bir çalışan maaşı, bir genel müdür maaşı  veya serbest meslek geliriniz ile  ömür boyu çalışsanızda  80milyonluk ev almanız mümkün değil.

Ama, bazıları için mümkün olmuş.

Maliye Bakanlığı, Mehmet Şimşek dönemi ile denetimlere hız verilmiş durumda.

Maliye Bakanlığı denetim/vergi müfettişi personeli eksikliğinden  olsa gerek ki, bu denetimlerinde önceliğini, kayıt dışı   ile mücadelede ağırlıklı olarak vergi mükellefi olanlar üzerinden yürütmekte olduğunu gözlemliyorum.

Maliye Bakanlığı denetimlerini yürütürken vergi mükellefleri üzerinden  çalışma yürütmeye devam ederken hiç vergi mükellefi olmayanlar  üzerinde de hızla bir çalışma başlatması gerekiyor.

Doğru bilinen bazı yanlışlar var.

Kişi, ”Ben x okulunda ücretli öğretmenin aynı zamanda özel ders veriyorum ama özel ders ücretim asgari ücreti geçmiyor. Bu yüzden ben vergi kaydı açmıyorum” diyor.

Bir başka kişi “ Ben  zaten ben hep nakit alıyorum banka hesabımda işlem göstermiyorum parayı eşimin kayınvalidemin kardeşimin hesaplarında döndürüyorum, dolayısıyla benim vergi kaydı açmama gerek yokmuş “ diyor.

Bu iki örnekteki kişiler de olmasını istedikleri gibi kendilerince kayıt dışı kazançlarının üstünü kapattıracak şeyler söylüyorlar. Ancak, sadece kendilerini kandırıyorlar.

İki farklı durumda kayıt dışı çalışma gerçekleştiriliyor.

Birincisi, vergi mükellefi olup gelirlerinizin bazılarını belgelendirmemeniz olarak gerçekleşen kayıt dışı çalışma durumudur.

İkincisi, vergi mükellefi olmadan gelirlerinizin tamamının kayıt dışı kalması durumudur.

Maliye Bakanlığınca yapılacak denetim çalışmalarında kayıt dışı çalışmayı tespit etmek hiç zor değildir.

Tapu/Trafik kayıtları, SGK kayıtları  ve Maliye kayıtları karşılaştırıldığında, banka hesapları, kredi kartı harcamaları incelendiğinde,   herhangi bir SGK kaydı olmadığı, herhangi bir vergi mükellefiyet kaydı olmadığı halde yani kayıtlı hiçbir geliri olmadığı halde lüks evler / araçlar alanlar  ve harcamaları kolayca tespit edilebilir.

Son 5 yıl içerisinde bir kişinin sağladığı gelir ile örneğin, değeri 10milyonTL olan 3+1 ev  ve değeri en az  80milyonTL olan 4+1 ev alması sorun olmamakla, hiçbir vergi kaydı olmadan kayıt dışı çalışması dolayısıyla  gelirinden kaynaklı hiçbir vergi ödememiş olması büyük sorun ve kamu zararıdır.

Bu durumdaki kişi/lere adına Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Dairesince  Vergi İnceleme, Vergi Suçu Raporu düzenlenir ve Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Dava olunmuş dosyada da   adli mercilerce vergi kaçakçılığı suçu işlemiş  durumuna düşer ve maddi ve manevi cezaya maruz kalınır.

90lı yıllara göre 2000li yıllarda düşen vergi ahlakı kaybı yaşayan kim bilir kaç kişi vergi kaçakçılığı suçu işleyerek, denize nazır evde çayını kahvesini yudumluyordur.